W dietetyce, podobnie jak w życiu, wiele metod i produktów przeżywa swoje wzloty i upadki. Raz są uwielbiane, innym razem – oskarżane przez społeczeństwo i naukowców. Sytuacja wygląda podobnie, jeżeli chodzi o popularny od jakiegoś czasu olej kokosowy. Po wdarciu się przebojem do polskich kuchni ostatnio przechodzi on pewien kryzys.
Badanie AHA
Oliwy do ognia dolały wyniki badania opublikowanego w tym roku przez Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (AHA). Odbiło się ono szerokim echem również w naszym kraju.
Badanie to wysnuwa wniosek, że podobno podmiana 30% tłuszczów nienasyconych na tłuszcze nasycone zwiększała ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Jako że olej kokosowy jest tłuszczem niemal wyłącznie nasyconym, rozpoczęła się dyskusja, czy nam nie szkodzi. Weźmy więc pod lupę kokos i badanie AHA.
Olej kokosowy – zalety
Jest stabilny termicznie
Olej kokosowy to tłuszcz prawie wyłącznie nasycony, więc wydaje się, że jest najlepszy do obróbki termicznej. Jak wiadomo, tłuszcze nienasycone (szczególnie te wielonienasycone, czyli znajdujące się w większości roślin), bardzo łatwo ulegają utlenieniu, przez co stają się szkodliwe. Z olejem kokosowym nie ma tego problemu.
Hamuje apetyt
Kolejną zaletą jest to, że olej kokosowy hamuje apetyt. Podobnie jak inne tłuszcze nasycone, np. masło klarowane czy smalec gęsi, wpływa on bardzo pozytywnie na zmniejszenie łaknienia. Dodanie łyżki któregoś z tych tłuszczów do posiłków prawdopodobnie zapewni nam sytość na dłużej i pozwoli uniknąć podjadania w trakcie dnia.
Ma właściwości antybakteryjne, przeciwwirusowe i wirusobójcze
Wielką zaletą oleju kokosowego jest zawarty w nim kwas laurynowy. Ma on bardzo pozytywne właściwości bakterio-, grzybo- i wirusobójcze. Dziś nasz układ odpornościowy jest wystawiony na ciągłe zagrożenia z powodu m.in. chemii w żywności, przez co patogeny mają łatwiejszy dostęp. Warto więc korzystać z właściwości kwasu laurynowego i wspomóc organizm w ewentualnej walce z patogenami lub spożywać go profilaktycznie.
Ma pozytywny wpływ na jelita
Dwa składniki oleju kokosowego wykazują bardzo korzystny wpływ na pracę jelit oraz są pomocne podczas prób ich uszczelniania i regeneracji. Mowa tutaj o kwasie laurynowym oraz o kwasie kaprylowym. Obydwa mogą się okazać pomocne przy stanach zapalnych oraz przy innych schorzeniach jelit.
Kwasy tłuszczowe MCT
Ostatnim tematem, który warto poruszyć, jest wpływ kwasów tłuszczowych o średniej długości łańcucha. Olej kokosowy zawiera najwięcej z naturalnych tłuszczów (niecałe 20%). Wpływa korzystnie na mózg, pomaga w chorobach neurodegeneracyjnych oraz w schorzeniach układu nerwowego. Kwasy tłuszczowe MCT sprzyjają produkcji ciał ketonowych przez nasz organizm. Mają one udowodniony zbawienny wpływ na mózg, m.in. w takich schorzeniach, jak epilepsja czy choroba Alzheimera.
Wada – nie zawiera cholesterolu
Olej kokosowy ma również swoje wady. W przeciwieństwie do innych zwierzęcych tłuszczów nasyconych nie zawiera on cholesterolu, który jest prekursorem m.in. do hormonów płciowych u ludzi. To powinno być wystarczającym argumentem do umieszczenia pewnych ilości cholesterolu w swojej diecie.
Poza wymienionymi wyżej zaletami nie ma zbyt wielu powodów, by codziennie zużywać słoik oleju kokosowego. Czasem wydaje mi się, że właśnie do tego próbują nas namówić osoby, które są zakochane w tym tłuszczu. Nie tędy droga.
Czy olej kokosowy jest super?
Moim zdaniem olej kokosowy jest po prostu okej. Warto mieć go w swojej kuchni i używać w małych ilościach każdego dnia czy to do obróbki termicznej, czy ze względu na profilaktykę i walkę z różnego rodzaju zakażeniami. To tylko i aż tyle. Nie ma zbyt wielu argumentów za tym, by uznać olej kokosowy za cudowne lekarstwo. Do obróbki równie dobrze można używać innych tłuszczów nasyconych, które zawierają cholesterol. A w przypadku chorób, w których korzystne działanie wykazują kwasy tłuszczowe o średniej długości łańcucha, mamy już do wyboru oleje składające się wyłącznie z tłuszczu MCT. Daje on lepsze efekty niż olej kokosowy.
A co z badaniem AHA?
Nie będę wchodził w teorie spiskowe i pisał o tym, co kiedyś zalecało to towarzystwo ani o tym, przez kogo jest sponsorowane. Każdy może sprawdzić to sam i wysnuć swoje wnioski.
Nie jest żadną nowością, że łączenie w diecie sporych ilości tłuszczów nasyconych i dużych ilości węglowodanów, szczególnie cukrów prostych, nie jest dobrym pomysłem. Wyniki badania, gdzie osobom jedzącym „normalnie” (czyli mającym dietę bogatą w cukier) dodano tłuszcze nasycone, nie mogły pokazać nic innego, jak szkodliwe efekty.
Cukier + tłuszcz nasycony
Jeśli twoja dieta jest obfita w pszenicę i cukier, to prawdopodobnie tłuszcze zwierzęce oraz olej kokosowy nie będą w twoim przypadku najlepszą opcją. Natomiast zastanowiłbym się poważnie, czy w tej sytuacji – zgodnie z rekomendacją AHA – należy eliminować tłuszcze nasycone. Może jednak wystarczy zdecydowanie zmniejszyć ilość węglowodanów, szczególnie tych słabej jakości, jak pszenica czy cukier. Na dłuższą metę prawdopodobnie będzie to nieco lepsze rozwiązanie.
To może Cię zainteresować:
- Tłuszcze i cholesterol
- Tłuszcze – czy na pewno są zdrowe?
- Które tłuszcze są szkodliwe?
- Fobia tłuszczowa – czy tłuszcz zwierzęcy jest szkodliwy?
Bibliografia
- Mbalilaki J. A. i in., Daily energy expenditure and cardiovascular risk in Masai, rural and urban Bantu Tanzanians, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18523037/ (4.09.2017).
- Prior I.A. i in., Cholesterol, coconuts, and diet on Polynesian atolls: a natural experiment: the Pukapuka and Tokelau island studies, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7270479 (4.09.2017).
- Sacks F.M. i in., Dietary Fats and Cardiovascular Disease: A Presidential Advisory From the American Heart Association, http://circ.ahajournals.org/content/136/3/e1 (4.09.2017).
- Fife B., Jak pokonać Alzheimera, Parkinsona, SM i inne choroby neurodegeneracyjne, Białystok 2017.
Autor
Mateusz Ostręga
W dietetyce, podobnie jak w życiu, wiele metod i produktów przeżywa swoje wzloty i upadki. Raz są uwielbiane, innym razem – oskarżane przez społeczeństwo i naukowców. Sytuacja wygląda podobnie, jeżeli chodzi o popularny od jakiegoś czasu olej kokosowy. Po wdarciu się przebojem do polskich kuchni ostatnio przechodzi on pewien kryzys.
Badanie AHA
Oliwy do ognia dolały wyniki badania opublikowanego w tym roku przez Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (AHA). Odbiło się ono szerokim echem również w naszym kraju.
Badanie to wysnuwa wniosek, że podobno podmiana 30% tłuszczów nienasyconych na tłuszcze nasycone zwiększała ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Jako że olej kokosowy jest tłuszczem niemal wyłącznie nasyconym, rozpoczęła się dyskusja, czy nam nie szkodzi. Weźmy więc pod lupę kokos i badanie AHA.
Olej kokosowy – zalety
Jest stabilny termicznie
Olej kokosowy to tłuszcz prawie wyłącznie nasycony, więc wydaje się, że jest najlepszy do obróbki termicznej. Jak wiadomo, tłuszcze nienasycone (szczególnie te wielonienasycone, czyli znajdujące się w większości roślin), bardzo łatwo ulegają utlenieniu, przez co stają się szkodliwe. Z olejem kokosowym nie ma tego problemu.
Hamuje apetyt
Kolejną zaletą jest to, że olej kokosowy hamuje apetyt. Podobnie jak inne tłuszcze nasycone, np. masło klarowane czy smalec gęsi, wpływa on bardzo pozytywnie na zmniejszenie łaknienia. Dodanie łyżki któregoś z tych tłuszczów do posiłków prawdopodobnie zapewni nam sytość na dłużej i pozwoli uniknąć podjadania w trakcie dnia.
Ma właściwości antybakteryjne, przeciwwirusowe i wirusobójcze
Wielką zaletą oleju kokosowego jest zawarty w nim kwas laurynowy. Ma on bardzo pozytywne właściwości bakterio-, grzybo- i wirusobójcze. Dziś nasz układ odpornościowy jest wystawiony na ciągłe zagrożenia z powodu m.in. chemii w żywności, przez co patogeny mają łatwiejszy dostęp. Warto więc korzystać z właściwości kwasu laurynowego i wspomóc organizm w ewentualnej walce z patogenami lub spożywać go profilaktycznie.
Ma pozytywny wpływ na jelita
Dwa składniki oleju kokosowego wykazują bardzo korzystny wpływ na pracę jelit oraz są pomocne podczas prób ich uszczelniania i regeneracji. Mowa tutaj o kwasie laurynowym oraz o kwasie kaprylowym. Obydwa mogą się okazać pomocne przy stanach zapalnych oraz przy innych schorzeniach jelit.
Kwasy tłuszczowe MCT
Ostatnim tematem, który warto poruszyć, jest wpływ kwasów tłuszczowych o średniej długości łańcucha. Olej kokosowy zawiera najwięcej z naturalnych tłuszczów (niecałe 20%). Wpływa korzystnie na mózg, pomaga w chorobach neurodegeneracyjnych oraz w schorzeniach układu nerwowego. Kwasy tłuszczowe MCT sprzyjają produkcji ciał ketonowych przez nasz organizm. Mają one udowodniony zbawienny wpływ na mózg, m.in. w takich schorzeniach, jak epilepsja czy choroba Alzheimera.
Wada – nie zawiera cholesterolu
Olej kokosowy ma również swoje wady. W przeciwieństwie do innych zwierzęcych tłuszczów nasyconych nie zawiera on cholesterolu, który jest prekursorem m.in. do hormonów płciowych u ludzi. To powinno być wystarczającym argumentem do umieszczenia pewnych ilości cholesterolu w swojej diecie.
Poza wymienionymi wyżej zaletami nie ma zbyt wielu powodów, by codziennie zużywać słoik oleju kokosowego. Czasem wydaje mi się, że właśnie do tego próbują nas namówić osoby, które są zakochane w tym tłuszczu. Nie tędy droga.
Czy olej kokosowy jest super?
Moim zdaniem olej kokosowy jest po prostu okej. Warto mieć go w swojej kuchni i używać w małych ilościach każdego dnia czy to do obróbki termicznej, czy ze względu na profilaktykę i walkę z różnego rodzaju zakażeniami. To tylko i aż tyle. Nie ma zbyt wielu argumentów za tym, by uznać olej kokosowy za cudowne lekarstwo. Do obróbki równie dobrze można używać innych tłuszczów nasyconych, które zawierają cholesterol. A w przypadku chorób, w których korzystne działanie wykazują kwasy tłuszczowe o średniej długości łańcucha, mamy już do wyboru oleje składające się wyłącznie z tłuszczu MCT. Daje on lepsze efekty niż olej kokosowy.
A co z badaniem AHA?
Nie będę wchodził w teorie spiskowe i pisał o tym, co kiedyś zalecało to towarzystwo ani o tym, przez kogo jest sponsorowane. Każdy może sprawdzić to sam i wysnuć swoje wnioski.
Nie jest żadną nowością, że łączenie w diecie sporych ilości tłuszczów nasyconych i dużych ilości węglowodanów, szczególnie cukrów prostych, nie jest dobrym pomysłem. Wyniki badania, gdzie osobom jedzącym „normalnie” (czyli mającym dietę bogatą w cukier) dodano tłuszcze nasycone, nie mogły pokazać nic innego, jak szkodliwe efekty.
Cukier + tłuszcz nasycony
Jeśli twoja dieta jest obfita w pszenicę i cukier, to prawdopodobnie tłuszcze zwierzęce oraz olej kokosowy nie będą w twoim przypadku najlepszą opcją. Natomiast zastanowiłbym się poważnie, czy w tej sytuacji – zgodnie z rekomendacją AHA – należy eliminować tłuszcze nasycone. Może jednak wystarczy zdecydowanie zmniejszyć ilość węglowodanów, szczególnie tych słabej jakości, jak pszenica czy cukier. Na dłuższą metę prawdopodobnie będzie to nieco lepsze rozwiązanie.
To może Cię zainteresować:
- Tłuszcze i cholesterol
- Tłuszcze – czy na pewno są zdrowe?
- Które tłuszcze są szkodliwe?
- Fobia tłuszczowa – czy tłuszcz zwierzęcy jest szkodliwy?
Bibliografia
- Mbalilaki J. A. i in., Daily energy expenditure and cardiovascular risk in Masai, rural and urban Bantu Tanzanians, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18523037/ (4.09.2017).
- Prior I.A. i in., Cholesterol, coconuts, and diet on Polynesian atolls: a natural experiment: the Pukapuka and Tokelau island studies, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7270479 (4.09.2017).
- Sacks F.M. i in., Dietary Fats and Cardiovascular Disease: A Presidential Advisory From the American Heart Association, http://circ.ahajournals.org/content/136/3/e1 (4.09.2017).
- Fife B., Jak pokonać Alzheimera, Parkinsona, SM i inne choroby neurodegeneracyjne, Białystok 2017.
Autor
Tagi
Administratorem Państwa danych osobowych jest osobowych jest Iwona Wierzbicka, prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Ajwendieta Dietetyka Kliniczna Iwona Wierzbicka (NIP: 9910011175). Dane osobowe przetwarzane będą wyłącznie w prawnie usprawiedliwionych celach administratora danych polegających na prezentowaniu komentarzy dotyczących funkcjonowania serwisu internetowego oraz jakości towarów i usług w nim dostępnych. Podanie przez Państwa danych osobowych jest dobrowolne, ale też niezbędne do opublikowania komentarza. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Państwa danych osobowych mogą Państwo znaleźć w naszej Polityce prywatności na temat zasad przetwarzania danych osobowych.
Podobne tematy
Jak powinien wyglądać prawidłowy stolec?
Wstydliwa czynność, którą wykonuje każdy z nas, każdego dnia. Niestety, zdarza się, że tak nie jest, chociaż powinno. Jest to ważna, naturalna i fizjologiczna potrzeba naszego organizmu. Mówią: „Co wchodzi jednym końcem, wychodzi drugim”. To…
WIĘCEJ >
Dziczyzna – czy jeleń to mąż sarny?
Co większość ludzi widzi oczyma wyobraźni, gdy słyszy hasło „dziczyzna”? Najczęściej – dzika. A co z sarną i jeleniem? Czy wiesz, że to dwa różne gatunki zwierząt? Dziczyzna Dziczyzną określamy mięso zwierząt dzikich (łownych) oraz…
WIĘCEJ >
Aktywność fizyczna a problemy hormonalne
Aktywność fizyczna w kontekście zaburzeń hormonalnych budzi wiele wątpliwości. Często kobiety, które się z tym borykają, zastanawiają się, czy ćwiczenia w ich przypadku nie przyniosą więcej szkody niż pożytku. Zwykło się uważać, że kobieta dotknięta…
WIĘCEJ >
Zmiany żywieniowe na przestrzeni wieków
Szacuje się, że obecnie w Stanach Zjednoczonych do żywności dodaje się ponad 2500 różnych substancji. Przeciętny Amerykanin spożywa około 5 kilogramów różnych dodatków do żywności rocznie.
WIĘCEJ >