Gluten to jeden z najbardziej demonizowanych składników żywności. Coraz więcej osób wystrzega się sięgania po produkty z jego zawartością. Jednak czy słusznie? Kto nie powinien spożywać glutenu i czym on w ogóle jest?

Gluten to białko roślinne pszenicy, jęczmienia, owsa i żyta. To coś w rodzaju kleju, który powoduje, że pieczywo czy makaron „trzyma się”, a pieczywo po zgnieceniu wraca do swojej pierwotnej postaci. Produktem szczególnie bogatym w gluten jest pszenica durum. Durum to zwiększona zawartość glutenu. Z tego też powodu ma niższy indeks glikemiczny. Ale indeks to jedno, a szkodliwy wpływ na organizm to drugie. Można być przecież szczupłym i chorym zarazem. 

Gluten występuje w produktach zbożowych, ale także w wielu innych rodzajach przetworzonej żywności – od wędlin do kostek bulionowych, które powodują uczulenie na gluten w późniejszym czasie. Do niektórych produktów spożywczych dodaje się go, ponieważ jest nośnikiem aromatów. 

Produkty glutenowe i bezglutenowe

Produkty glutenowe to m.in.: 

• pieczywo
• makarony
• niektóre kasze (np. manna, bulgur, kuskus, pęczak, perłowa, mazurska)
• ciasta
• ciastka
• słone przekąski i inne wypieki
• kawa zbożowa 
• piwo
• płatki śniadaniowe 
• jogurty
• parówki 
• majonez
• musztarda 
• wędliny i wyroby garmażeryjne 
• marynaty
• czekolada

Produkty bezglutenowe:  

• ryż
• kukurydza
• gryka
• proso
• amarantus
• komosa ryżowa (quinoa)
• teff
• maniok
• ziemniaki

A co z owsem? W jego przypadku istnieje ryzyko zanieczyszczenia glutenem pochodzącym z innych zbóż. Pomimo dobrej tolerancji produktów owsianych przez osoby z celiakią, rekomenduje się jego eliminację z diety. 

Przeczytaj jeszcze: Czy produkty bezglutenowe są zdrowe?

Wymienione powyżej produkty spożywcze bezglutenowe naturalnie nie zawierają glutenu. Może on przedostać się jedynie podczas procesów produkcyjnych – przetwarzania lub pakowania. Zawsze należy najpierw zapoznać się z informacjami znajdującymi się na opakowaniu. Czasem można dowiedzieć się o śladowej ilości glutenu w danym produkcie spożywczym.  

Czy gluten jest szkodliwy? 

Gluten jest tolerowany przez większość osób, jednak na skutek przetworzenia pszenicy wiele osób po jego spożyciu odczuwa różnego rodzaju dolegliwości bólowe. Osoby z cieliakią, alergią na pszenicę i nieceliakalną nadwrażliwością na gluten powinny na stałe lub tymczasowo wyeliminować gluten ze swojego codziennego jadłospisu. Warto obserwować swój organizm i monitorować jego reakcje po spożyciu danego składnika żywności (warto prowadzić dzienniczek żywieniowy, np. w aplikacji Ajwendieta).

 Dowiedz się więcej: Pszenica – co z nią jest nie tak?

To może Cię zainteresować:

• Dieta bezglutenowa – jak to ogarnąć?
• Celiakia – podstępna choroba
• Nietolerancja glutenu i celiakia

PAMIĘTAJ!

JEŚLI COŚ CIĘ NIEPOKOI, SKONSULTUJ SIĘ Z DIETETYKIEM KLINICZNYM AJWEN

Prawa autorskie – zapoznaj się