Czy selen jest ważny dla tarczycy?

Jednym ze składników mineralnych, mających bezpośredni wpływ na prawidłowe funkcjonowanie tarczycy, jest selen. Dlaczego akurat on?

Selen pełni ważną funkcję w utrzymaniu homeostazy hormonów tarczycy i jest silnym przeciwutleniaczem. Co szczególnie ważne, konwersja hormonów tarczycy w tkankach obwodowych zachodzi przy udziale dejodynaz, których aktywność zależy od obecności selenu. Sprawnie działający gruczoł tarczowy ma zdolność utrzymania wysokiego poziomu tego pierwiastka we krwi, nawet w warunkach niedoboru w diecie.

Niedobór selenu

W wyniku niedoboru selenu dochodzi do obniżenia aktywności tarczycy oraz syntezy hormonów tarczycy. Zmniejsza się wówczas działanie selenoprotein, które odpowiadają za konwersję prohormonu T4 do aktywnej formy T3. Mniejsza ilość hormonów tarczycy prowadzi do zwiększenia produkcji TSH. A z kolei większemu wytwarzaniu TSH towarzyszy większe wytwarzanie nadtlenku wodoru, który jest wolnym rodnikiem i może przyczyniać się do uszkodzenia tkanek tarczycy, jeśli nie jest usuwany (a w przypadku niedoboru selenu usuwanie to jest to utrudnione).

Sprawdź: Badania tarczycy: dlaczego samo TSH nie wystarczy?

W wyniku niedoboru selenu dochodzi również do zmniejszenia poziomu T3 we krwi oraz spadku jego wytwarzania w wątrobie i nerkach. Długotrwały niedobór tego pierwiastka może przyczyniać się do pogorszenia przyswajalności jodu i nasilać rozwój niedoczynności tarczycy.

Liczne badania wskazują, że selen zmniejsza poziom (hamuje wytwarzanie) przeciwciał przeciwtarczycowych anty-TPO.

Suplementacja

Przyjmowanie selenu może wpłynąć na strukturę tarczycy we wczesnym stadium choroby autoimmunologicznej. Takie wnioski wysnuli badacze z Włoch, którzy przez 12 miesięcy podawali osobom w początkowej fazie choroby (jeszcze przed rozpoczęciem leczenia L-tyroksyną) dawkę selenu zbliżoną do fizjologicznej (80 mcg na dobę). Suplementacja wpłynęła u nich na poprawę echogeniczności gruczołu.

Przyjmowanie selenu w ciąży i po porodzie u kobiet z podwyższonym mianem anty-TPO może zmniejszyć również rozwój poporodowej dysfunkcji tarczycy i jej trwałej niedoczynności w okresie 12 miesięcy od urodzenia dziecka. W jednym z badań kobiety suplementujące selen 12 miesięcy po porodzie miały obraz USG tarczycy zbliżony do okresu w ciąży, natomiast u kobiet przyjmujących placebo uległ on istotnemu pogorszeniu.

Warto podkreślić, że kilkumiesięczne przyjmowanie selenu nie wywołuje zaburzeń funkcji tarczycy. Nie ustalono natomiast do końca skutków takiego długotrwałego postępowania, dlatego należy robić przerwy w suplementacji.

Jeśli potrzebujesz pomocy w ułożeniu indywidualnej suplementacji, zgłoś się do dietetyka klinicznego.

To może Cię zainteresować:

• Pokonaj Hashimoto! Wszystko od A do Z
• Skuteczna dieta w insulinooporności i Hashimoto
• Hashimoto – dieta i diagnostyka
• Hashimoto i inne choroby AI – jak to ogarnąć w 10 krokach?

Sprawdź nasze e-booki:

Bibliografia

• Kajdaniuk D., Marek B., Fizjologia tarczycy, w: Choroby tarczycy i przytarczyc. Diagnostyka i leczenie, red. Gawrychowski J., Jarząb B., Warszawa 2014, 27–31.
• Stolińska H., Wolańska D., Składniki pokarmowe istotne w niedoczynności tarczycy, „Żywienie Człowieka i Metabolizm” (2012) nr 3, s. 221–231.
• Zagrodzki P., Kryczyk J., Znaczenie selenu w leczeniu choroby Hashimoto, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” (2014) nr 68, s. 1129–1137.

Prawa autorskie – zapoznaj się!