Anemia – jak sobie z nią radzić?

Anemia (niedokrwistość) to stan chorobowy, w którym dochodzi do zmniejszenia poziomu hemoglobiny, hematokrytu i liczby czerwonych krwinek. Sprawdź, jak sobie radzić w takiej sytuacji.

Najczęściej występujące rodzaje anemii to:

• anemia mikrocytarna – z niedoboru żelaza (mikrocytarna),
• anemia megaloblastyczna – z niedoboru witaminy B12 i/lub kwasu foliowego.

Objawy, czyli co powinno zwrócić twoją uwagę?

Ogólne objawy niedokrwistości to:

• osłabienie, brak energii,
• niska tolerancja wysiłku (łatwe i szybkie męczenie się),
• łatwe zapadanie na infekcje,
• bóle i zawroty głowy,
• senność,
• szum w uszach, mroczki przed oczami,
• bladość skóry,
• problemy z koncentracją, uwagą i pamięcią,
• w ciężkich przypadkach tachykardia i duszność.

Poza tym anemia z niedoboru żelaza wiąże się również z takimi objawami, jak:

• łamliwość włosów i paznokci,
• suchość skóry,
• pieczenie języka,
• bolesne pęknięcia w kącikach ust.

Natomiast w przypadku anemii z niedoboru witaminy B₁₂ pojawiają się też takie objawy, jak:

• utrata smaku,
• brak łaknienia,
• nudności,
• pieczenie języka i przełyku,
• zaparcia i biegunki,
• zaburzenia układu nerwowego (drętwienie kończyn, uszkodzenie nerwu wzrokowego, zaburzenia nastroju, urojenia).

Jakie mogą być przyczyny?

Przyczyną obniżonego poziomu żelaza może być:

• zmniejszone wchłanianie, które może wynikać z niewłaściwej diety, upośledzonego wchłaniania,
• zwiększona utrata żelaza z krwią w wyniku obfitych miesiączek czy krwawienia z przewodu pokarmowego,
• zwiększone zapotrzebowanie w czasie ciąży (w trzecim trymestrze ciąży niedobór żelaza występuje u większości kobiet), karmienia piersią i okresu wzrostu.

Niedobór witaminy B₁₂ może wynikać z:

• nieprawidłowej diety (witamina ta występuje tylko w produktach zwierzęcych),
• alkoholizmu,
• zaburzeń wchłaniania,
• niedoboru transkobalamin I i II,
• stosowania leków zmniejszających jej wchłanianie (np. metformina).

Co możesz zrobić?

Po pierwsze trzeba znaleźć przyczynę anemii i ją wyeliminować. Jeśli anemia jest związana z dietą lub trawieniem i wchłanianiem, to przede wszystkim można zadbać o zwiększenie ilości produktów zawierających duże ilości żelaza lub witaminy B₁₂.

Żelazo znajduje się zarówno w produktach pochodzenia zwierzęcego (podroby – zwłaszcza wątróbka, czerwone mięso i żółtka jaj), jak i roślinnego (m.in. natka pietruszki, szpinak, jarmuż, brokuł, buraki, ale też np. kasza gryczana niepalona czy komosa ryżowa). Z kolei witamina B₁₂ występuje tylko w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak: wątróbka, nerki, ryby, jaja. Natomiast nie znajdziemy jej w ogóle w produktach roślinnych, takich jak: warzywa, owoce, zboża.

Co jeszcze jest ważne?

Pomocna może być również suplementacja – głównie w przypadku witaminy B₁₂. Natomiast suplementacja żelaza, zwłaszcza w dużych dawkach, może być niekorzystna (np. dożywia patogeny). Lepiej zadbać o poprawienie wchłaniania poprzez „dokwaszenie” żołądka (wypijanie wody z sokiem z cytryny przed posiłkiem zawierającym mięso).

Poza tym bardzo ważne jest, aby wykluczyć lub zmniejszyć spożywanie produktów, które mogą zmniejszać wchłanianie żelaza. Należą do nich: błonnik pokarmowy, kwas fitynowy (znajdujący się głównie w kaszach i orzechach), szczawiany (np. w szczawiu, rabarbarze, kawie, kakao, herbacie), taniny (w herbacie czy kakao), fosforany (które występują powszechnie w żywności, zwłaszcza w produktach przetworzonych).

Prawa autorskie – zapoznaj się!