
Glukagon to peptydowy hormon produkowany głównie przez komórki alfa w wysepkach Langerhansa w trzustce. Ma kluczowe znaczenie dla regulacji poziomu glukozy we krwi, działając przeciwnie do insuliny. Jego odkrycie i badania na przestrzeni lat miały istotny wpływ na zrozumienie metabolicznych procesów organizmu i leczenie cukrzycy.
Historia odkrycia glukagonu
- 1915-1923 – wczesne badania wykazały, że ekstrakty trzustkowe powodują wzrost poziomu glukozy we krwi przed jego spadkiem przypisanym insulinie. Substancję tę nazwano glukagonem (od „glukoza” i „agonista”)
- 1957 – firma Eli Lilly wyizolowała czysty glukagon i określiła jego sekwencję aminokwasową
- 1959 – Roger Unger i Leonard Madison opracowali pierwszy radioimmunoassay do pomiaru poziomu glukagonu we krwi
Fizjologia i regulacja wydzielania glukagonu
Glukagon działa, aby podnieść poziom glukozy we krwi, mobilizując zasoby energetyczne organizmu w odpowiedzi na niski poziom glukozy. Jego wydzielanie jest regulowane przez:
- insulinę – hamuje wydzielanie glukagonu
- glukozę – wysokie poziomy glukozy hamują glukagon, a niskie poziomy go stymulują
- aminokwasy – stymulują wydzielanie zarówno glukagonu, jak również insuliny
Rola glukagonu w metabolizmie
Glukagon wpływa na kilka kluczowych procesów metabolicznych:
- glikogenoliza – rozpad glikogenu do glukozy
- glikoneogeneza – produkcja glukozy z prekursorów niecukrowych
- lipoliza – rozpad tłuszczów
- ketogeneza – produkcja ciał ketonowych
Terapie i zastosowania kliniczne
Glukagon odgrywa istotną rolę w leczeniu cukrzycy typu 2, gdzie jego antagonizm może poprawiać kontrolę glikemii. W przypadku cukrzycy typu 1, przeszczepy trzustki lub wysepek mogą wpływać na wydzielanie glukagonu, co ma znaczenie w zarządzaniu hipoglikemią.
Przyszłe badania i rozwój
W przyszłości badania nad glukagonem mogą prowadzić do nowych terapii zarówno dla cukrzycy typu 1, jak i typu 2, a także do lepszego zrozumienia jego roli w metabolizmie energetycznym.
Podsumowanie
Glukagon, odkryty około 100 lat temu, ma kluczowe znaczenie dla wielu procesów metabolicznych. Jego interakcje z insuliną i wpływ na metabolizm tłuszczów, glukozy i aminokwasów czynią go ważnym celem badań klinicznych i terapeutycznych.
Źródła
Autor

Iwona Wierzbicka
Glukagon to peptydowy hormon produkowany głównie przez komórki alfa w wysepkach Langerhansa w trzustce. Ma kluczowe znaczenie dla regulacji poziomu glukozy we krwi, działając przeciwnie do insuliny. Jego odkrycie i badania na przestrzeni lat miały istotny wpływ na zrozumienie metabolicznych procesów organizmu i leczenie cukrzycy.
Historia odkrycia glukagonu
- 1915-1923 – wczesne badania wykazały, że ekstrakty trzustkowe powodują wzrost poziomu glukozy we krwi przed jego spadkiem przypisanym insulinie. Substancję tę nazwano glukagonem (od „glukoza” i „agonista”)
- 1957 – firma Eli Lilly wyizolowała czysty glukagon i określiła jego sekwencję aminokwasową
- 1959 – Roger Unger i Leonard Madison opracowali pierwszy radioimmunoassay do pomiaru poziomu glukagonu we krwi
Fizjologia i regulacja wydzielania glukagonu
Glukagon działa, aby podnieść poziom glukozy we krwi, mobilizując zasoby energetyczne organizmu w odpowiedzi na niski poziom glukozy. Jego wydzielanie jest regulowane przez:
- insulinę – hamuje wydzielanie glukagonu
- glukozę – wysokie poziomy glukozy hamują glukagon, a niskie poziomy go stymulują
- aminokwasy – stymulują wydzielanie zarówno glukagonu, jak również insuliny
Rola glukagonu w metabolizmie
Glukagon wpływa na kilka kluczowych procesów metabolicznych:
- glikogenoliza – rozpad glikogenu do glukozy
- glikoneogeneza – produkcja glukozy z prekursorów niecukrowych
- lipoliza – rozpad tłuszczów
- ketogeneza – produkcja ciał ketonowych
Terapie i zastosowania kliniczne
Glukagon odgrywa istotną rolę w leczeniu cukrzycy typu 2, gdzie jego antagonizm może poprawiać kontrolę glikemii. W przypadku cukrzycy typu 1, przeszczepy trzustki lub wysepek mogą wpływać na wydzielanie glukagonu, co ma znaczenie w zarządzaniu hipoglikemią.
Przyszłe badania i rozwój
W przyszłości badania nad glukagonem mogą prowadzić do nowych terapii zarówno dla cukrzycy typu 1, jak i typu 2, a także do lepszego zrozumienia jego roli w metabolizmie energetycznym.
Podsumowanie
Glukagon, odkryty około 100 lat temu, ma kluczowe znaczenie dla wielu procesów metabolicznych. Jego interakcje z insuliną i wpływ na metabolizm tłuszczów, glukozy i aminokwasów czynią go ważnym celem badań klinicznych i terapeutycznych.
Źródła
Autor
Tagi
Administratorem Państwa danych osobowych jest osobowych jest Iwona Wierzbicka, prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Ajwendieta Dietetyka Kliniczna Iwona Wierzbicka (NIP: 9910011175). Dane osobowe przetwarzane będą wyłącznie w prawnie usprawiedliwionych celach administratora danych polegających na prezentowaniu komentarzy dotyczących funkcjonowania serwisu internetowego oraz jakości towarów i usług w nim dostępnych. Podanie przez Państwa danych osobowych jest dobrowolne, ale też niezbędne do opublikowania komentarza. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Państwa danych osobowych mogą Państwo znaleźć w naszej Polityce prywatności na temat zasad przetwarzania danych osobowych.
Podobne tematy
Herbata – pić czy nie pić?
Herbata jest jednym z najczęściej pijanych napojów na świecie. Jednocześnie jej spożywanie budzi sporo kontrowersji. Zastanawiamy się, czy sięgać po nią podczas posiłku, po nim, a może w ogóle z niej zrezygnować? Jak w każdej…
WIĘCEJ >Dieta fleksitariańska – na czym polega?
Dieta fleksitariańska polega na ograniczaniu spożywania produktów odzwierzęcych w codziennej diecie. W odróżnieniu do wegetarianizmu przyzwala na okazjonalne jedzenie mięsa. W diecie fleksitariańskiej dominują rośliny, ale dopuszczalne jest zjedzenie czasami produktów odzwierzęcych. Nie ma konkretnych…
WIĘCEJ >Siemię lniane – wszystko, co trzeba wiedzieć
Siemię lniane to małe, oleiste ziarenka lnu pospolitego, które mają brązową lub lekko złotawą barwę. Zaliczane są do tzw. superfoods, czyli do zdrowej żywności o cennych właściwościach prozdrowotnych. Po co i jak spożywać siemię lniane,…
WIĘCEJ >Co zamiast słodyczy? 5 propozycji
Dla niektórych każda okazja jest dobra, by częstować najmłodszych słodyczami. Słodkości w paczkach mikołajkowych, na Dzień Dziecka czy jako dodatek do prezentu urodzinowego to często standard. W przypadku dorosłych jest podobnie – chętnie dajemy sobie…
WIĘCEJ >