Histamina – co warto o niej wiedzieć?

Dowiedz się, czym jest histamina i dlaczego jej nadmiar tak uprzykrza życie.

Histamina to organiczny związek chemiczny, który jest naturalnie wytwarzany przez organizm. Substancja ta odgrywa ważną rolę w różnych procesach fizjologicznych i patologicznych. Przede wszystkim pełni ona istotną funkcję jako neuroprzekaźnik w układzie nerwowym oraz wielu organach.

Histamina jest też ważnym czynnikiem w reakcjach alergicznych. Kiedy organizm napotyka alergen (np. pyłki, sierść zwierząt, pokarm), komórki układu odpornościowego uwalniają histaminę. To prowadzi do reakcji alergicznych, takich jak swędzenie, kichanie, obrzęk, wysypki skórne i inne objawy.

Histamina może powodować też rozszerzenie naczyń krwionośnych, co zwiększa ich przepuszczalność. To może prowadzić do obrzęków i zaczerwienienia skóry oraz innych objawów zapalenia. Związek ten ma też zadanie w regulacji kwasowości żołądka – stymuluje komórki okładzinowe do wydzielania kwasu solnego.

Histamina może również wpływać na różne aspekty odpowiedzi immunologicznej, zarówno jako czynnik prozapalny, jak i przeciwzapalny. Wpływa też na wiele procesów homeostatycznych w organizmach, takie jak regulacja temperatury ciała, ciśnienia krwi i inne.

Nadmiar histaminy

Zbyt duży poziom histaminy może prowadzić do reakcji alergicznych i dawać szereg uciążliwych objawów. Jedną z przyczyn takiej sytuacji jest niedobór enzymu DAO – diaminooksydazy. Jest on odpowiedzialny za rozkład histaminy w organizmie. Gdy enzym ten nie działa prawidłowo lub jest w niewystarczających ilościach, może dochodzić do gromadzenia się histaminy.

Sprawdź: Histamina – diagnostyka, dieta, suplementacja

Objawy nadmiaru histaminy mogą obejmować:

• problemy skórne (swędzenie, pokrzywka, zaczerwienienie, wysypki, obrzęki, uczucie ciepła na skórze);
• problemy trawienne (bóle brzucha, wzdęcia, biegunki, zgaga, nudności, wymioty);
• problemy oddechowe (kichanie, katar, duszność, świszczący oddech, obrzęk błony śluzowej nosa);
• bóle głowy i migreny;
• kłopoty ze snem;
• problemy sercowo-naczyniowe (niepokój, tachykardia skurcze naczyń krwionośnych, co może prowadzić do obniżenia ciśnienia krwi);
• problemy z układem nerwowym (zmęczenie, uczucie dezorientacji, drażliwość, zaburzenia koncentracji).

Nadmiar histaminy może występować także przy problemach z jelitami i w stanach zapalnych.

Histamina może się podnosić powyżej prawidłowego poziomu z kilku powodów mogących występować pojedynczo lub wspólnie (np. obniżona w organizmie produkcja enzymu DAO, który degraduje histaminę; dostarczanie do organizmu substancji obniżającej enzym DAO, czyli tzw. inhibitorów DAO; pobudzanie organizmu do produkcji własnej histaminy np. poprzez stany zapalne itd.).

Produkty z histaminą

Histaminę zawiera również wiele artykułów spożywczych. Niektórzy np. po zjedzeniu kiszonych warzyw mają zaczerwienioną miejscami twarz lub podpuchnięte oczy (histamina rozszerza naczynia i powoduje obrzęki).

Produkty bogate w histaminę to m.in.:

• przetwory mleczne,
• produkty dojrzewające,
• produkty fermentowane,
• kiszonki (same w sobie mają histaminę, dodatkowo pobudzają organizm do jej produkcji),
• większość ryb i owoce morza,
• kiełbasy, parówki, wędliny,
• orzechy włoskie i nerkowce,
• orzech kokosowy (z wyjątkiem tłuszczu kokosowego),
• alkohol (sam w sobie ma histaminę, dodatkowo obniża enzym DAO),
• kawa, herbata (same w sobie mają histaminę, dodatkowo pobudzają organizm do jej produkcji i obniżają poziom DAO),
• kakao,
• curry,
• pomidor, keczup, koncentrat pomidorowy.

Jak sobie z tym radzić?

Jest kilka sposobów radzenia sobie z nietolerancją histaminy i są one indywidualne u każdej osoby. Należą do nich: uzupełnienie niedoborów witaminy C, witaminy B6, miedzi, manganu, redukcja stresu i stanów zapalnych, przywrócenie równowagi we florze bakteryjnej oraz unikanie produktów zasobnych w histaminę.

Leczenie nadmiaru histaminy może obejmować również stosowanie leków przeciwhistaminowych. Niestety środki te często blokują tylko jeden z receptorów, na który oddziałuje histamina (h1), a jest ich cztery. Najlepszym lekarstwem na dolegliwości związane z nadmiarem histaminy jest redukcja stanu zapalnego i przywrócenie równowagi w jelitach.

Istotne znaczenie ma też stosowanie diety niskohistaminowej, która ogranicza spożycie produktów bogatych w histaminę. W ułożeniu takiej diety może ci pomóc dietetyk kliniczny. Tego typu dietę znajdziesz też w aplikacji Pogotowie Dietetyczne.

To może cię zainteresować:

• E-book: Histamina – lista produktów histaminowych, inhibitorów DAO i wyzwalaczy histaminy
• Histamina i substancje „alergizujące” – KDK 19/29

Prawa autorskie – zapoznaj się!