Nasiona chia są uznawane za bogactwo składników mineralnych i witaminowych, ale przede wszystkim za bogate źródło kwasów omega-3. Głównie przyrządza się z nich puddingi, choć przepisów kulinarnych na sławne nasiona jest wiele. Czy nasiona chia to skarbnica składników odżywczych, czy może zbędny wydatek?
Czy mamy jakąś korzyść z jedzenia czegoś, co z jednej strony wejdzie, a z drugiej wyjdzie? Nasiona chia są otoczone twardą celulozową łupiną, a jak wiadomo – człowiek nie trawi celulozy. Aby czerpać z ziaren jakiekolwiek korzyści, przed zjedzeniem musiałyby one wykiełkować albo zostać zmielone. Pojawia się zatem pytanie, czy coś, co wymaga takiej obróbki, aby było strawne, jest fizjologicznym pokarmem człowieka?
Nasiona chia – wartość odżywcza
Nasiona chia są bogate w kwasy omega-3, białko oraz witaminy i minerały. Zawierają w składzie: 11 g błonnika, 4,4 g białka, 4,9 g kwasów omega-3, 1,6 g kwasów omega-6, 177 mg wapnia, 0,1 mg miedzi, 265 mg fosforu, 44,8 mg potasu, 1,0 mg cynku i 0,6 mg manganu [3]. Ponadto są zasobne w mucynę, która ma bardzo korzystny wpływ na śluzówkę żołądka, a także w stront, witaminy z grupy B, żelazo, jod, magnez, mangan i antyoksydanty [1]. Nasiona mogą mieć bardzo zmienny skład, w zależności od kraju pochodzenia i stadium wzrostu rośliny [4].
Możliwe korzyści zdrowotne
Na wielu portalach internetowych można przeczytać o zaletach nasion chia. W artykułach przeczytamy, że nasiona te zawierają sporo białka, a przecież mają go zdecydowanie mniej niż mięso, albo że mają dużo substancji odżywczych, choć jest ich zdecydowanie mniej niż np. w kaszy gryczanej, którą człowiek łatwiej strawi [8]. Można przeczytać o właściwościach antycukrzycowych, antystarzeniowych, wzmacnianiu kości i mięśni [1]. Można mieć wrażenie, że wszystkie artykuły odnoszą się do tych samych walorów zdrowotnych. Często powołują się też na jedno badanie naukowe.
David C. Nieman wraz z zespołem przeprowadzili badanie na kobietach, które przez 10 tygodni spożywały 25 g mielonych nasion chia na dobę. W ich krwi poziom kwasów tłuszczowych ALA wzrósł o 58%, natomiast poziom kwasu EPA (który powstaje z ALA) o 39%. Jednak badanie nie wykazało istotnego wpływu na stany zapalne. Przeprowadzono je z dwiema grupami kontrolnymi, z których jedna przyjmowała placebo, a druga całe ziarna (niezmielone). W tych dwóch grupach nie było różnicy w poziomie kwasów omega-3 [2].
W innym badaniu tego samego naukowca dawka 50 g nasion nie dała żadnych korzyści w postaci redukcji nadwagi czy zmniejszenia powikłań chorób metabolicznych [6]. Inne badania również nie wykazały żadnych korzyści w odniesieniu do chorób kardiologicznych [5].
Możliwe skutki uboczne
Chia jest ziarnem, a jak wiemy – w protokole autoimmunologicznym, który jest polecany osobom z chorobami autoimmunizacyjnymi, nie poleca się jedzenia ziaren. Są one odradzane m.in. ze względu na lektyny, o których więcej przeczytasz w artykule o roślinach strączkowych. Zatem dość duża część osób powinna zrezygnować z nasion chia.
Kolejnym problemem może być wpływ chia na gospodarkę hormonalną. U niektórych kobiet stosujących terapię nasionami skróciły się cykle menstruacyjne – krwawienie przyspieszyło się i wydłużyło. U innych miesiączka trwała nieprzerwanie, co może być związane z zaburzeniami gospodarki estrogenowej. Podejrzewa się, że chodzi o przewagę estrogenową, która często współistnieje z chorobami autoimmunizacyjnymi, endometriozą czy PCOS [1].
Sprawdź: Endometrioza – dieta i suplementacja
Przegląd badań naukowych nie wskazuje jednoznacznie korzyści ze spożywania nasion chia. Podkreśla się jednocześnie, że bezpieczeństwo stosowania tych nasion jako środka spożywczego również wymaga dalszych badań. Zwraca się też uwagę na to, że olej tłoczony z nasion chia jest wysoce niestabilny [4].
Nasiona chia – podsumowanie
Niestety sporo badań nad właściwościami nasion chia przeprowadzonych zostało na zwierzętach, w szczególności na szczurach. Zauważono u nich korzyści zdrowotne wynikające z jedzenia ziaren. Jednakże należy podkreślić, że człowiek to nie szczur, a jego układ pokarmowy jest zupełnie inny, tak samo jak jego codzienny pokarm. W przypadki nasion chia brakuje jednoznacznych dowodów na walory prozdrowotne u ludzi [7].
Gęstość odżywcza nasion chia jest na niższym poziomie niż choćby nasion popularnej gryki. Natomiast zawarte w ziarnach kwasy omega-3 są w postaci ALA, czyli muszą zostać przekonwertowane do DHA i EPA, które są biodostępne dla ludzkiego organizmu. Przeszkodą jest również łuska, która uniemożliwia strawienie ziarna i skorzystanie z jego ewentualnych walorów. Aby czerpać składniki pokarmowe z wnętrza nasiona, należałoby je wykiełkować lub zmielić i zjeść natychmiast.
Należy też pamiętać o dużej podaży płynów. Nasiona chia mają ogromną zdolność do pęcznienia, co może przyczynić się do kłopotów z przełykiem czy układem pokarmowym.
Sprawdź nasze e-booki:
Źródła
- Axe J., 7 Chia Seeds Benefits + Side Effects, https://draxe.com/chia-seeds-benefits-side-effects/ (27.09.2016).
- Nieman D.C., Gillitt N., Jin F., Henson D.A., Kennerly K., Shanely R.A., Ore B., Su M., Schwartz S., Chia seed supplementation and disease risk factors in overweight women: a metabolomics investigation, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22830971 (27.09.2016).
- Seeds, Chia Seeds, Dried Nutrition. Self Nutrition Data, http://nutritiondata.self.com/facts/nut-and-seed-products/3061/2 (27.09.2016).
- Mohd Ali N., Yeap S.K., Ho W.Y., Beh B.K., Tan S.W., Tan S.G., The promising future of chia, Salvia hispanica L. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23251075 (27.09.2016).
- de Souza Ferreira C., dd Sousa Fomes Lde F., da Silva G.E., Rosa G. Effect of chia seed (salvia hispanica l.) Consumption on cardiovascular risk factors in humans: a systematic review, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26545644 (27.09.2016).
- Nieman D.C., Cayea E.J., Austin M.D., Henson D.A., McAnulty S.R., Jin F. Chia seed does not promote weight loss or alter disease risk factors in overweight adults, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19628108 (27.09.2016).
- Ulbricht C., Chao W., Nummy K., Rusie E., Tanguay-Colucci S., Iannuzzi C.M., Plammoottil J.B., Varghese M., Weissner W. Chia (Salvia hispanica): a systematic review by the natural standard research collaboration, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20028328 (27.09.2016).
- 8 reasons to start consuming chia seeds, http://bodynutrition.org/chia-seeds/ (27.09.2016).
Artykuł napisała Iwona Wierzbicka dla Food Forum.
Autor
Iwona Wierzbicka
Nasiona chia są uznawane za bogactwo składników mineralnych i witaminowych, ale przede wszystkim za bogate źródło kwasów omega-3. Głównie przyrządza się z nich puddingi, choć przepisów kulinarnych na sławne nasiona jest wiele. Czy nasiona chia to skarbnica składników odżywczych, czy może zbędny wydatek?
Czy mamy jakąś korzyść z jedzenia czegoś, co z jednej strony wejdzie, a z drugiej wyjdzie? Nasiona chia są otoczone twardą celulozową łupiną, a jak wiadomo – człowiek nie trawi celulozy. Aby czerpać z ziaren jakiekolwiek korzyści, przed zjedzeniem musiałyby one wykiełkować albo zostać zmielone. Pojawia się zatem pytanie, czy coś, co wymaga takiej obróbki, aby było strawne, jest fizjologicznym pokarmem człowieka?
Nasiona chia – wartość odżywcza
Nasiona chia są bogate w kwasy omega-3, białko oraz witaminy i minerały. Zawierają w składzie: 11 g błonnika, 4,4 g białka, 4,9 g kwasów omega-3, 1,6 g kwasów omega-6, 177 mg wapnia, 0,1 mg miedzi, 265 mg fosforu, 44,8 mg potasu, 1,0 mg cynku i 0,6 mg manganu [3]. Ponadto są zasobne w mucynę, która ma bardzo korzystny wpływ na śluzówkę żołądka, a także w stront, witaminy z grupy B, żelazo, jod, magnez, mangan i antyoksydanty [1]. Nasiona mogą mieć bardzo zmienny skład, w zależności od kraju pochodzenia i stadium wzrostu rośliny [4].
Możliwe korzyści zdrowotne
Na wielu portalach internetowych można przeczytać o zaletach nasion chia. W artykułach przeczytamy, że nasiona te zawierają sporo białka, a przecież mają go zdecydowanie mniej niż mięso, albo że mają dużo substancji odżywczych, choć jest ich zdecydowanie mniej niż np. w kaszy gryczanej, którą człowiek łatwiej strawi [8]. Można przeczytać o właściwościach antycukrzycowych, antystarzeniowych, wzmacnianiu kości i mięśni [1]. Można mieć wrażenie, że wszystkie artykuły odnoszą się do tych samych walorów zdrowotnych. Często powołują się też na jedno badanie naukowe.
David C. Nieman wraz z zespołem przeprowadzili badanie na kobietach, które przez 10 tygodni spożywały 25 g mielonych nasion chia na dobę. W ich krwi poziom kwasów tłuszczowych ALA wzrósł o 58%, natomiast poziom kwasu EPA (który powstaje z ALA) o 39%. Jednak badanie nie wykazało istotnego wpływu na stany zapalne. Przeprowadzono je z dwiema grupami kontrolnymi, z których jedna przyjmowała placebo, a druga całe ziarna (niezmielone). W tych dwóch grupach nie było różnicy w poziomie kwasów omega-3 [2].
W innym badaniu tego samego naukowca dawka 50 g nasion nie dała żadnych korzyści w postaci redukcji nadwagi czy zmniejszenia powikłań chorób metabolicznych [6]. Inne badania również nie wykazały żadnych korzyści w odniesieniu do chorób kardiologicznych [5].
Możliwe skutki uboczne
Chia jest ziarnem, a jak wiemy – w protokole autoimmunologicznym, który jest polecany osobom z chorobami autoimmunizacyjnymi, nie poleca się jedzenia ziaren. Są one odradzane m.in. ze względu na lektyny, o których więcej przeczytasz w artykule o roślinach strączkowych. Zatem dość duża część osób powinna zrezygnować z nasion chia.
Kolejnym problemem może być wpływ chia na gospodarkę hormonalną. U niektórych kobiet stosujących terapię nasionami skróciły się cykle menstruacyjne – krwawienie przyspieszyło się i wydłużyło. U innych miesiączka trwała nieprzerwanie, co może być związane z zaburzeniami gospodarki estrogenowej. Podejrzewa się, że chodzi o przewagę estrogenową, która często współistnieje z chorobami autoimmunizacyjnymi, endometriozą czy PCOS [1].
Sprawdź: Endometrioza – dieta i suplementacja
Przegląd badań naukowych nie wskazuje jednoznacznie korzyści ze spożywania nasion chia. Podkreśla się jednocześnie, że bezpieczeństwo stosowania tych nasion jako środka spożywczego również wymaga dalszych badań. Zwraca się też uwagę na to, że olej tłoczony z nasion chia jest wysoce niestabilny [4].
Nasiona chia – podsumowanie
Niestety sporo badań nad właściwościami nasion chia przeprowadzonych zostało na zwierzętach, w szczególności na szczurach. Zauważono u nich korzyści zdrowotne wynikające z jedzenia ziaren. Jednakże należy podkreślić, że człowiek to nie szczur, a jego układ pokarmowy jest zupełnie inny, tak samo jak jego codzienny pokarm. W przypadki nasion chia brakuje jednoznacznych dowodów na walory prozdrowotne u ludzi [7].
Gęstość odżywcza nasion chia jest na niższym poziomie niż choćby nasion popularnej gryki. Natomiast zawarte w ziarnach kwasy omega-3 są w postaci ALA, czyli muszą zostać przekonwertowane do DHA i EPA, które są biodostępne dla ludzkiego organizmu. Przeszkodą jest również łuska, która uniemożliwia strawienie ziarna i skorzystanie z jego ewentualnych walorów. Aby czerpać składniki pokarmowe z wnętrza nasiona, należałoby je wykiełkować lub zmielić i zjeść natychmiast.
Należy też pamiętać o dużej podaży płynów. Nasiona chia mają ogromną zdolność do pęcznienia, co może przyczynić się do kłopotów z przełykiem czy układem pokarmowym.
Sprawdź nasze e-booki:
Źródła
- Axe J., 7 Chia Seeds Benefits + Side Effects, https://draxe.com/chia-seeds-benefits-side-effects/ (27.09.2016).
- Nieman D.C., Gillitt N., Jin F., Henson D.A., Kennerly K., Shanely R.A., Ore B., Su M., Schwartz S., Chia seed supplementation and disease risk factors in overweight women: a metabolomics investigation, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22830971 (27.09.2016).
- Seeds, Chia Seeds, Dried Nutrition. Self Nutrition Data, http://nutritiondata.self.com/facts/nut-and-seed-products/3061/2 (27.09.2016).
- Mohd Ali N., Yeap S.K., Ho W.Y., Beh B.K., Tan S.W., Tan S.G., The promising future of chia, Salvia hispanica L. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23251075 (27.09.2016).
- de Souza Ferreira C., dd Sousa Fomes Lde F., da Silva G.E., Rosa G. Effect of chia seed (salvia hispanica l.) Consumption on cardiovascular risk factors in humans: a systematic review, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26545644 (27.09.2016).
- Nieman D.C., Cayea E.J., Austin M.D., Henson D.A., McAnulty S.R., Jin F. Chia seed does not promote weight loss or alter disease risk factors in overweight adults, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19628108 (27.09.2016).
- Ulbricht C., Chao W., Nummy K., Rusie E., Tanguay-Colucci S., Iannuzzi C.M., Plammoottil J.B., Varghese M., Weissner W. Chia (Salvia hispanica): a systematic review by the natural standard research collaboration, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20028328 (27.09.2016).
- 8 reasons to start consuming chia seeds, http://bodynutrition.org/chia-seeds/ (27.09.2016).
Artykuł napisała Iwona Wierzbicka dla Food Forum.
Autor
Tagi
Administratorem Państwa danych osobowych jest osobowych jest Iwona Wierzbicka, prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Ajwendieta Dietetyka Kliniczna Iwona Wierzbicka (NIP: 9910011175). Dane osobowe przetwarzane będą wyłącznie w prawnie usprawiedliwionych celach administratora danych polegających na prezentowaniu komentarzy dotyczących funkcjonowania serwisu internetowego oraz jakości towarów i usług w nim dostępnych. Podanie przez Państwa danych osobowych jest dobrowolne, ale też niezbędne do opublikowania komentarza. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Państwa danych osobowych mogą Państwo znaleźć w naszej Polityce prywatności na temat zasad przetwarzania danych osobowych.
Podobne tematy
Rusza wyzwanie #nowaskóra i #nowafigura
Przed nami 3 miesiące wyzwania, w którym główną rolę będzie odgrywał bulion. Zachęcamy, aby zacząć czerpać z jego prozdrowotnych właściwości i samemu się przekonać, że regularne picie bulionu może zbawiennie zadziałać na skórę, jelita, odporność…
WIĘCEJ >Radio Opole: Ekologia i zdrowy styl życia
W dzisiejszych czasach ciężko jest żyć zgodnie z naturą. W audycji opowiadamy o zdrowym stylu życia, czyli jak do tego dążyć, co jest ważne i jak zminimalizować "chemiczny efekt" działającego na nas otoczenia. O dziczyźnie,
WIĘCEJ >Praca z ludźmi jest piękna i trudna
Praca z ludźmi to najtrudniejsza ze wszystkich prac. Daje radość i smutki. Wymaga siły, empatii, zrozumienia, wyrozumiałości dla czyichś frustracji, którymi często jestem obrzucana. Czasami trzeba pogłaskać, czasami dać przysłowiowego kopa w tyłek, czasami tylko…
WIĘCEJ >Selen i cynk – to połączenie budzi grozę. Stosować razem czy osobno?
Czy można łączyć w suplementacji selen i cynk? Dobre pytanie. Sprawdź, co mówią na ten temat badania. Niestety nie ma na to jasnej odpowiedzi. Wiele produktów w przyrodzie, które są bogatym źródłem cynku, są jednocześnie…
WIĘCEJ >