W Polsce najwięcej szparagów uprawia się w Wielkopolsce i są tam najsmaczniejsze. Ma to związek z tym, że w tamtym regionie jest piaszczysta ziemia, a taką właśnie uwielbiają te warzywa. Niestety, jednak to nie Poznaniacy pierwsi zaczęli je jeść i uprawiać. Historia szparagów zaczyna się już w starożytnym Rzymie, gdzie były wielkim przysmakiem i rarytasem. Co ciekawe – ich nazwa wywodzi się jednak od greckiego słowa asparagus, czyli „młody pęd”, bo to właśnie pędy są częścią jadalną tej rośliny. Powinny być one świeże, czyste i zdrowe. Co jeszcze warto wiedzieć o szparagach?
Szparagi są lekkostrawne, niskokaloryczne, mają wspaniały, delikatny smak (chociaż znam ludzi, którzy go nienawidzą). Są też pożywne, ponieważ zawierają białko. Mają też dużo witamin z grupy B oraz witaminę C i K. W zielonych szparagach jest dość dużo beta-karotenu. Oprócz tego warzywa te dostarczą nam potasu, magnezu, selenu, fosforu, wapnia i kwasu foliowego. W ich składzie znajdziemy też glutation, który wzmacnia układ odpornościowy i wątrobę oraz wspomaga wypłukiwanie toksyn z organizmu.
Szparagi działają lekko przeczyszczająco i moczopędnie. Są też uznawane za silny afrodyzjak.
Rodzaje szparagów
Wyróżniamy trzy rodzaje tego szlachetnego warzywa.
Białe szparagi
Rosną pod ziemią w charakterystycznych długich kopcach, dlatego nie muszą produkować żadnego barwnika. Gdy wychodzą na powierzchnię, zaczynają zmieniać kolor. Szparagi nie powinny wyjść z kopca wyżej niż główka, która ma być biała lub lekko różowa. Jest to niepożądane, dlatego że zaczynają wtedy „drewnieć”. Białe szparagi różnią się od zielonych tym, że trzeba je obierać. Jest to konieczne, ponieważ zawierają tzw. łyko. Trochę przypominają tym por. Należy usunąć pierwszą warstwę. Są do tego specjalne obieraczki, które są trochę szersze niż zwykłe i grubiej obierają warzywa. Najlepiej jednak obierać je nożykiem, tak jak pokazuję na filmie poniżej.
Zielone szparagi
Wyrastają wysoko nad powierzchnię ziemi. Ich zielony kolor jest uzależniony od stopnia nasłoneczniania. Zazwyczaj się ich nie obiera, odcina się tylko zdrewniałą końcówkę. Jednak gdy są grube, warto je chociaż trochę obrać od połowy w stronę grubszej strony. Zielone szparagi są bardziej aromatyczne i wyrazistsze w smaku niż białe. Przez to, że generalnie się ich nie obiera, mają więcej składników odżywczych. Dlaczego? Bo podobnie jak w przypadku innych warzyw i owoców największa dobroć znajduje się tuż pod skórką. Obierając, tracimy część składników.
Fioletowe szparagi
Niełatwo je dostać. Ma to związek z trudnościami związanymi z uprawą tego warzywa. Fioletowe szparagi mogą rosnąć tylko przez chwilę, trzeba je szybko zebrać, zanim zmienią kolor na zielony. Wyrastają kilka centymetrów nad ziemię i mają grubą łodygę w kolorze purpurowo-fioletowym. Od pozostałych szparagów różnią się tym, że zawierają więcej cukrów i mniej błonnika. Uprawiane są rzadko i głównie we Włoszech i Anglii.
Jak gotować szparagi?
Mamy już obrane szparagi i zaczynamy się przygotowywać do dalszej obróbki. Jeśli nie zrobiliśmy tego wcześniej, to teraz jest odpowiednia pora, żeby odciąć zdrewniałą końcówkę, czyli jakieś 1–2 cm nóżki. Bardzo ważną sprawą jest to, że warzywa te miękną od głowy. Dlatego do gotowania najlepszy jest wysoki, wąski garnek, w którym szparagi stawiamy na sztorc. Główki powinny wystawać ponad poziom wody, do której dodajemy trochę soli. Żeby szparagi były jeszcze smaczniejsze, możemy dodać do garnka łyżkę masła i sok z cytryny, a nawet można przekroić cytrynę i po prostu wrzucić ją do wody. Owszem, wrzątek zabije witaminę C, ale w tej chwili chodzi nam tylko o przełamanie smaku. Oprócz tego szparagi będą też miały ładniejszy kolor. Gotujemy je krótko – do 6 minut. Mają być kruche i jędrne. Dlatego jeśli nie chcemy ich zjeść od razu, warto je zasypać lodem. Spowoduje to zatrzymanie procesu gotowania i ściągnie włókna, dzięki czemu będą bardziej chrupiące.
Szparagi są idealne np. do wszelkiego rodzaju kompozycji z sałatami i sosem vinaigrette.
Do czego można ich użyć?
Szparagi doskonale smakują same, po prostu ugotowane albo można je lekko polać rozpuszczonym masłem. Będą bardzo dobrym dodatkiem do obiadu. Genialnie komponują się z młodymi ziemniakami i jajkiem sadzonym (koniecznie z płynnym żółtkiem!).
Szparagi można:
- podsmażać,
- zapiekać,
- dusić,
- dodawać do zapiekanek,
- używać na zimno jako składnik sałat.
Ciekawostka
Nie wdając się w chemiczne definicje, szparagi zawierają siarkę, która wchodzi w skład metanotiolu. Nasz organizm rozkłada go na nieprzyjemne w zapachu związki, które wydalamy wraz z moczem. Problem polega na tym, że substancje te łatwo się ulatniają i dlatego tak je czuć. Dobrą informacją jest to, że ten charakterystyczny zapach potrafi wyczuć tylko około 20 procent ludzi.
Chcesz się nauczyć gotować? Sprawdź:
Autor
Paweł Jackowski
W Polsce najwięcej szparagów uprawia się w Wielkopolsce i są tam najsmaczniejsze. Ma to związek z tym, że w tamtym regionie jest piaszczysta ziemia, a taką właśnie uwielbiają te warzywa. Niestety, jednak to nie Poznaniacy pierwsi zaczęli je jeść i uprawiać. Historia szparagów zaczyna się już w starożytnym Rzymie, gdzie były wielkim przysmakiem i rarytasem. Co ciekawe – ich nazwa wywodzi się jednak od greckiego słowa asparagus, czyli „młody pęd”, bo to właśnie pędy są częścią jadalną tej rośliny. Powinny być one świeże, czyste i zdrowe. Co jeszcze warto wiedzieć o szparagach?
Szparagi są lekkostrawne, niskokaloryczne, mają wspaniały, delikatny smak (chociaż znam ludzi, którzy go nienawidzą). Są też pożywne, ponieważ zawierają białko. Mają też dużo witamin z grupy B oraz witaminę C i K. W zielonych szparagach jest dość dużo beta-karotenu. Oprócz tego warzywa te dostarczą nam potasu, magnezu, selenu, fosforu, wapnia i kwasu foliowego. W ich składzie znajdziemy też glutation, który wzmacnia układ odpornościowy i wątrobę oraz wspomaga wypłukiwanie toksyn z organizmu.
Szparagi działają lekko przeczyszczająco i moczopędnie. Są też uznawane za silny afrodyzjak.
Rodzaje szparagów
Wyróżniamy trzy rodzaje tego szlachetnego warzywa.
Białe szparagi
Rosną pod ziemią w charakterystycznych długich kopcach, dlatego nie muszą produkować żadnego barwnika. Gdy wychodzą na powierzchnię, zaczynają zmieniać kolor. Szparagi nie powinny wyjść z kopca wyżej niż główka, która ma być biała lub lekko różowa. Jest to niepożądane, dlatego że zaczynają wtedy „drewnieć”. Białe szparagi różnią się od zielonych tym, że trzeba je obierać. Jest to konieczne, ponieważ zawierają tzw. łyko. Trochę przypominają tym por. Należy usunąć pierwszą warstwę. Są do tego specjalne obieraczki, które są trochę szersze niż zwykłe i grubiej obierają warzywa. Najlepiej jednak obierać je nożykiem, tak jak pokazuję na filmie poniżej.
Zielone szparagi
Wyrastają wysoko nad powierzchnię ziemi. Ich zielony kolor jest uzależniony od stopnia nasłoneczniania. Zazwyczaj się ich nie obiera, odcina się tylko zdrewniałą końcówkę. Jednak gdy są grube, warto je chociaż trochę obrać od połowy w stronę grubszej strony. Zielone szparagi są bardziej aromatyczne i wyrazistsze w smaku niż białe. Przez to, że generalnie się ich nie obiera, mają więcej składników odżywczych. Dlaczego? Bo podobnie jak w przypadku innych warzyw i owoców największa dobroć znajduje się tuż pod skórką. Obierając, tracimy część składników.
Fioletowe szparagi
Niełatwo je dostać. Ma to związek z trudnościami związanymi z uprawą tego warzywa. Fioletowe szparagi mogą rosnąć tylko przez chwilę, trzeba je szybko zebrać, zanim zmienią kolor na zielony. Wyrastają kilka centymetrów nad ziemię i mają grubą łodygę w kolorze purpurowo-fioletowym. Od pozostałych szparagów różnią się tym, że zawierają więcej cukrów i mniej błonnika. Uprawiane są rzadko i głównie we Włoszech i Anglii.
Jak gotować szparagi?
Mamy już obrane szparagi i zaczynamy się przygotowywać do dalszej obróbki. Jeśli nie zrobiliśmy tego wcześniej, to teraz jest odpowiednia pora, żeby odciąć zdrewniałą końcówkę, czyli jakieś 1–2 cm nóżki. Bardzo ważną sprawą jest to, że warzywa te miękną od głowy. Dlatego do gotowania najlepszy jest wysoki, wąski garnek, w którym szparagi stawiamy na sztorc. Główki powinny wystawać ponad poziom wody, do której dodajemy trochę soli. Żeby szparagi były jeszcze smaczniejsze, możemy dodać do garnka łyżkę masła i sok z cytryny, a nawet można przekroić cytrynę i po prostu wrzucić ją do wody. Owszem, wrzątek zabije witaminę C, ale w tej chwili chodzi nam tylko o przełamanie smaku. Oprócz tego szparagi będą też miały ładniejszy kolor. Gotujemy je krótko – do 6 minut. Mają być kruche i jędrne. Dlatego jeśli nie chcemy ich zjeść od razu, warto je zasypać lodem. Spowoduje to zatrzymanie procesu gotowania i ściągnie włókna, dzięki czemu będą bardziej chrupiące.
Szparagi są idealne np. do wszelkiego rodzaju kompozycji z sałatami i sosem vinaigrette.
Do czego można ich użyć?
Szparagi doskonale smakują same, po prostu ugotowane albo można je lekko polać rozpuszczonym masłem. Będą bardzo dobrym dodatkiem do obiadu. Genialnie komponują się z młodymi ziemniakami i jajkiem sadzonym (koniecznie z płynnym żółtkiem!).
Szparagi można:
- podsmażać,
- zapiekać,
- dusić,
- dodawać do zapiekanek,
- używać na zimno jako składnik sałat.
Ciekawostka
Nie wdając się w chemiczne definicje, szparagi zawierają siarkę, która wchodzi w skład metanotiolu. Nasz organizm rozkłada go na nieprzyjemne w zapachu związki, które wydalamy wraz z moczem. Problem polega na tym, że substancje te łatwo się ulatniają i dlatego tak je czuć. Dobrą informacją jest to, że ten charakterystyczny zapach potrafi wyczuć tylko około 20 procent ludzi.
Chcesz się nauczyć gotować? Sprawdź:
Autor
Tagi
Administratorem Państwa danych osobowych jest osobowych jest Iwona Wierzbicka, prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Ajwendieta Dietetyka Kliniczna Iwona Wierzbicka (NIP: 9910011175). Dane osobowe przetwarzane będą wyłącznie w prawnie usprawiedliwionych celach administratora danych polegających na prezentowaniu komentarzy dotyczących funkcjonowania serwisu internetowego oraz jakości towarów i usług w nim dostępnych. Podanie przez Państwa danych osobowych jest dobrowolne, ale też niezbędne do opublikowania komentarza. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Państwa danych osobowych mogą Państwo znaleźć w naszej Polityce prywatności na temat zasad przetwarzania danych osobowych.
Podobne tematy
Jak zrobić ryż z kalafiora?
Ryż z kalafiora? A co to właściwie jest? Jak to przyrządzić? Zapraszamy na materiał kręcony prosto z Kuchni Ajwen. Jak zrobić „ryż” z kalafiora? Czas wykonania: około 30 minut Potrzebny sprzęt: blender (najlepiej z dodatkową…
WIĘCEJ >Jak oczyszczać mięso?
Szef kuchni Paweł Jackowski opowiada o tym, jak oczyszczać mięso ze zgrubień, tłuszczu czy ścięgien. Niby proste, a jednak nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, jakie to ważne podczas przygotowania posiłku i jak to…
WIĘCEJ >Dużo warzyw – co z nimi zrobić?
Mamy dużo warzyw, bo albo tyle kupiliśmy, albo zostaliśmy obdarowani przez życzliwych działkowców. Z części zrobiliśmy jeden, drugi, trzeci posiłek, ale co dalej? Co zrobić z pozostałymi warzywami? Mamy kilka podpowiedzi. Jest na to kilka…
WIĘCEJ >Krupnik samuraja (bezglutenowy)
Zobacz, jak zrobić bezglutenowy krupnik. Czasami brakuje nam potraw z dzieciństwa, jedną z nich jest krupnik. Dlaczego krupnik samuraja? Ponieważ dieta samuraja jest wersją diety paleo rozszerzoną m.in. o zdrowe kasze. Jest to dieta dobra dla…
WIĘCEJ >