SIBO – co to jest?

SIBO to zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (ang. small intestinal bacterial overgrowth). Sprawdź, jak może się objawiać.

W zespole SIBO mamy do czynienia z patologią, w której jelito cienkie zasiedla nieodpowiednia ilość bakterii dla tego odcinka przewodu pokarmowego. Takie niekontrolowane pojawienie się substancji w danym odcinku zaburza prawidłowe trawienie składników pokarmowych oraz wchłanianie, a także prowadzi do stopniowego uszkadzania wyściółki jelit.

SIBO jest przyczyną wielu zaburzeń, takich jak:

• zespół jelita drażliwego – IBS (około 80% przypadków),
• celiakia (około 70% przypadków),
• choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego (około 90% przypadków),
• rozwój cukrzycy, niedoczynność tarczycy, fibromialgią, otyłość, osteoporoza, przewlekłe zmęczenie.

SIBO – dlaczego występuje?

U zdrowego człowieka mięśnie kurczą się i rozkurczają w określonym rytmie, dzięki temu spożywane przez nas pokarmy przesuwają się w dół przewodu pokarmowego. Proces ten – nazywany perystaltyką jelit – odpowiada za przenoszenie pokarmu z żołądka do jelita cienkiego, a następnie do jelita grubego i odbytnicy. W sytuacji, gdy jelito jest osłabione i cały proces zwalnia, zaczynają pojawiać się kłopoty.

Obejrzyj film: Jelita – tam zaczyna się twoje zdrowie

W naszym układzie pokarmowym rozmieszczenie bakterii jest zmienne. W początkowych odcinkach jest niewielkie, ale wzrasta w końcowym odcinku jelita grubego, by dokończyć proces trawienia bez udziału enzymów. Koncentracja bakterii stopniowo wzrasta po to, aby w jelicie grubym osiągnąć jak największą ilość bakterii w mililitrze treści pokarmowej. Wynika to z tego, że jelito cienkie jest odpowiedzialne za trawienie i wchłanianie. Zbyt duża ilość bakterii w tym rejonie zaburza te procesy. W związku z tym dochodzi do nasilenia fermentacji, której skutkiem jest wzmożona ilość gazów i odczuwanie uporczywych dolegliwości.

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka to:

• niski poziom kwasu żołądkowego,
• problemy trawienne,
• nieskutecznie leczone inne problemy zdrowotne: H. pylori, refluks,
• przyjmowanie leków, antybiotyków, sterydów,
• chemioterapia i radioterapia,
• stosowanie leków: inhibitory pompy protonowej, antybiotyki, leki przeciwbólowe,
• choroby, które mogą prowadzić do infekcji jelit,
• obecność chorób przewlekłych: zapalenie trzustki, marskość wątroby, niealkoholowe stłuszczenie wątroby, cukrzyca,
• choroby układu pokarmowego, w tym zapalenie uchyłków, choroba Leśniowskiego-Crohna, celiakia,
• nieprawidłowy styl życia: nadkonsumpcja alkoholu, nadmiar cukrów prostych w diecie, zatrucia pokarmowe.

Objawy

Patologiczne namnażanie bakterii w nieodpowiednim miejscu powoduje szereg objawów o różnym stopniu nasilenia. Symptomy w tej jednostce chorobowej zależą od liczby bakterii zasiedlających jelito cienkie oraz od ich rodzaju.

Objawy:

• ogólny, zazwyczaj łagodny dyskomfort odczuwany w obrębie brzucha,
• ciągłe wzdęcie – po posiłku, a nawet rano na czczo lub po wypiciu wody,
• biegunka i/lub zaparcia,
• nieświeży oddech,
• często rybi zapach ciała,
• ogólne zmęczenie, w tym bóle stawów i mięśni,
• niejasność umysłu,
• alergie, nietolerancje pokarmowe,
• zaburzenia neurologiczne (depresja),
• utrata masy ciała,
• niedobory, w tym głównie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach oraz witamin z grupy B,
• nawracające infekcje układu oddechowego i narządów rodnych u kobiet,
• dolegliwości spoza przewodu pokarmowego, takie jak rumień guzowaty, kłębkowe zapalenie nerek, zapalenie wątroby, zapalenie stawów, obrzęki, wysypki skórne.

Objawy to kwestia bardzo indywidualna. Niektórzy mogą mieć tylko gazy i wzdęcia, które są wynikiem fermentacji węglowodanów. U innych mogą wystąpić zaburzenia rytmu wypróżnień, zaparcia czy też biegunka, zależy to od występującej formy przerostu bakteryjnego. Mogą też pojawiać się zaburzenia neurologiczne (w tym depresja), dlatego że bakterie, które stanowią przerost w jelicie cienkim, mają zdolność do zaburzania produkcji neuroprzekaźników. Mogą również pojawić się wymioty. Jest to związane z produktem metabolitów bakteryjnych, które mogą powodować nudności. Utrata masy ciała (i związane z tym niedożywienie) jest dosyć częstym problemem. Osoby z SIBO mają kłopoty z trawieniem i wchłanianiem, przez co pokarm, który spożywają, nie jest wykorzystywany w pełni przez organizm. Z kolei alergia się pojawia, ponieważ dochodzi do uszkodzenia bariery jelitowej. 

Co warto wiedzieć o SIBO?

Czasami objawy są niespecyficzne i występują również w innych chorobach. Zdaniem wielu badaczy osoby, które mają problemy z motoryką jelita cienkiego (w tym cierpiące na zespół jelita drażliwego), są silnej narażone na SIBO. Część ekspertów uważa, że SIBO rozwija się u osób z IBS na skutek infekcji przewodu pokarmowego wywoływanych przez wirusy, bakterie lub pasożyty.

Sprawdź jeszcze: Jak zdiagnozować SIBO?

Prawa autorskie – zapoznaj się!